Kategori: Makaleler

Gerekçeli Karar Uyap’ta Görünür Mü? İktidar, Kurumlar ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimi Analizi Siyaset bilimci olarak, toplumsal düzenin, güç ilişkileri ve iktidar yapıları üzerine kafa yorduğumda, kararların ve düzenlemelerin toplumsal yapıyı nasıl şekillendirdiği önemli bir soru haline gelir. İktidar, toplumu belirleyen temel yapı taşlarından biridir ve bu iktidarın nasıl işlediği, hangi gruplar tarafından şekillendirildiği ve nasıl etkiler yarattığı kritik bir öneme sahiptir. Tıpkı devletin kurumlarının, ideolojilerin ve vatandaşlık ilişkilerinin, toplumsal yapıdaki bireyleri nasıl bir düzene soktuğu gibi. İktidar, sadece devletin yukarıdan aşağıya doğru uyguladığı bir baskı değil, aynı zamanda toplumsal ilişkilerin, normların, ve gündelik hayatta bireylerin birbirleriyle olan…

Hamdetmek ne demek TDK? Tanımı Aşan Bir Yüzleşme “Hamdetmek”i yalnızca “şükretmek”e indirgemek, hamd ile şükrün anlam ufkunu daraltır; dilimizdeki derin bir ayrımı görünmez kılar. Sert konuşacağım: “Hamdetmek” denince akla sadece “şükretmek” geliyorsa, mesele dilbilgisi değil, düşünce tembelliğidir. TDK’nın kamusal dilimizi biçimlendiren ağırlığı var; bu yüzden tek satırlık tanımlar, zihinlerimizde koca anlam dünyalarını kilitleyebiliyor. Gelin, ezberi tartışalım: “Hamdetmek” gerçekten yalnızca “şükretmek” midir, yoksa biz tanımı kolay olan tarafa mı kaçıyoruz? TDK Ne Diyor; Eksik Kalan Ne? TDK’ya atıfla yaygınlaşan karşılık “(–e) Tanrı’ya şükretmek”tir; köken bilgisi de çoğu kaynakta “Arapça ḥamd + Türkçe etmek” olarak verilir. Bu kadarı doğru; fakat mesele burada…

Kültürel Coğrafyanın İzinde: Dr. Buğra Gökçe Aslen Nereli? Giriş: Bir Antropoloğun Merakıyla Başlamak Dünya üzerindeki kültürlerin çeşitliliğini incelerken en sık karşılaştığımız sorulardan biri de “insan kimdir?” sorusudur. Kimlik, coğrafya, tarih, semboller ve ritüellerle dokunmuş bir ağdır. Bir bireyin memleketi — “aslen nerelidir” sorusu — bu ağın yalnızca görünür yüzüdür. Ama ardında kuşaklar boyunca aktarılmış değerler taşır. Bu yazıda, Dr. Buğra Gökçe kimdir sorusunun ötesine geçerek “aslen nereli?” sorusunu bir antropolojik çerçevede ele alacağım: topluluk yapılarına, ritüellere, yerel sembollere, göç ve kimlik dinamiklerine bakarak. > Not: Kamuya açık kaynaklara göre Dr. Buğra Gökçe’nun doğum yeri Ankara’dır. [1] > Ancak “aslen nereli?”…

Altın Kurbağa Zehirli mi? Toplumsal Normların Görünmez Zehri Üzerine Bir Sosyolojik Okuma Bir araştırmacı olarak her zaman şunu düşündüm: Toplum, bireyleri biçimlendirirken hangi görünmez mekanizmaları kullanır? Hangi davranışları “doğal” sayar, hangilerini “tehlikeli” ilan eder? Altın kurbağa bu anlamda yalnızca biyolojik bir tür değil, sosyolojik bir metafor gibidir. O, hem güzelliğin hem de tehlikenin temsilidir. Parlak rengiyle hayranlık uyandırır, ama aynı zamanda ölümcül zehriyle sınır çizer. Tıpkı toplumun bize sunduğu roller gibi: dışarıdan parlak, içeride sınırlayıcı. Bu yazı, “Altın Kurbağa zehirli mi?” sorusunu yalnızca biyolojik bir merak değil, toplumsal bir sembol olarak ele alıyor. Altın Kurbağa: Doğanın Güzelliği mi, Uyarısı mı?…

Akvaryuma Bol Oksijen Nasıl Sağlanır? Yöntemler, Ölçüm, Yan Etkiler Ben sohbeti seven bir akvaryumcuyum: aynı konuya farklı pencerelerden bakmayı, “ben böyle yaptım—sen ne dersin?” diye sorup fikir alışverişi yapmayı seviyorum. Bugün de çoğumuzun kalbinden vuran meseleye dalıyoruz: akvaryuma bol oksijen nasıl sağlanır? Kabarcıklar elbette güzel; ama işin püf noktası sadece hava taşında değil, suyla havanın nerede ve nasıl buluştuğunda saklı. Kısa cevap: Yüzey hareketini artır, ısıyı kontrol et, biyolojik yükü dengede tut; gerekirse hava motoru ve akıllı akım tasarımıyla destekle. Oksijenin Temeli: Gerçekten Neyi Artırıyoruz? Balıklar, bakteriler ve bitkiler aynı oksijen pastasından pay alır. Oksijen suya esas olarak yüzeydeki gaz…

Hatıra Nasıl Yazılır? TDK’ye Göre Geleceğe Yansıyan Bir Anlam Hatıra yazmak… Bu basit gibi görünen ama bir o kadar derin bir kavram. Hepimiz hayatımızda bir şekilde hatıralar biriktiriyor, bu anıları bazen sadece kendi iç dünyamızda saklıyor, bazen de başkalarına aktarıyoruz. Peki, hatıra nasıl yazılır? Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre, hatıra bir anıyı, yaşanmış bir olayı anlatan yazılardır. Ancak bu kadar basit tanım, aslında daha derin bir soruyu gündeme getiriyor: Gelecekte hatıra yazmanın anlamı ne olacak? Dijitalleşen dünyamızda bu anlam değişecek mi? Gelin, bu soruya hep birlikte derinlemesine bir bakış atalım. Erkeklerin genellikle stratejik ve analitik bir bakış açısı ile yaklaşacağı,…

At Madalyonu Kaç Tane Lazım? Bu Madalyonların Gerçek Anlamı Üzerine Cesur Bir Eleştiri Hepimiz en az bir kez “At Madalyonu”na sahip olmanın gerekliliğini ya da bu madalyonun gerçek anlamını sorgulamışızdır. Ama gerçekten “At Madalyonu” kaç tane lazım? Bu ödüller, yalnızca birer gösteriş aracı mı, yoksa içlerinde gerçek anlamlar ve kazanımlar taşıyan birer sembol mü? Bu yazı, tam da bu soruları sormak ve bu madalyonların hakkındaki popüler algıyı eleştirmek için hazırlandı. Hazır olun, çünkü burada biraz cesurca tartışacağım ve belki de sizleri düşündürecek bazı sorular ortaya atacağım. At Madalyonunun Gerçek Anlamı: Sadece Bir Simge Mi? At madalyonu, genellikle başarının, ödülün ve…

TB 500 Yöntemi Nedir? Toplumsal Yapılar ve Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Bir Analiz Bir araştırmacı olarak, toplumsal yapıları ve bireylerin etkileşimini anlamak, her zaman en derin soruları sormayı gerektirir. İnsanların fiziksel ve psikolojik durumları, sadece biyolojik değil, aynı zamanda toplumsal normlar ve kültürel pratikler tarafından şekillenir. Özellikle son yıllarda, tedavi yöntemlerinin toplumda nasıl yer bulduğunu ve bu tür müdahalelerin bireysel yaşamları nasıl etkilediğini daha fazla gözlemlemeye başladık. TB 500, son zamanlarda performans artırıcı bir tedavi olarak öne çıkarken, aynı zamanda toplumsal cinsiyet normları ve kültürel anlamlar çerçevesinde de tartışılabilecek bir konuya dönüşüyor. Peki, TB 500 nedir ve toplumsal yapılarla nasıl etkileşime…

Itfa Edilmiş Değer Nedir? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç, toplumsal düzenin temel taşlarından biridir. Her toplumda, iktidar ilişkileri, kurumların işleyişi ve bireylerin toplumsal statüleri arasında karmaşık bir denge bulunur. Peki, bir değerin “itfa edilmiş” olarak kabul edilmesi, aslında ne anlama gelir? Ve bu kavram, siyasi yapılar ve güç ilişkileri üzerine nasıl bir etkide bulunur? Bu soruları sormak, yalnızca teorik bir analiz değil, aynı zamanda toplumsal düzenin nasıl şekillendiğini anlamaya yönelik bir derinleşmedir. Itfa edilmiş değer kavramı, toplumsal sistemlerde bir değer veya normun eskimesi, geçerliliğini yitirmesi anlamına gelir. Bir değer, zaman içinde ne kadar geçerliliğini korur? Ne zaman bu değer,…

Hatim Eden Kişiye Ne Denir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme Merhaba değerli okurlar! Bugün sizlerle, toplumsal dinamikler ve cinsiyetin göz önüne alındığı, bazen gündelik dilde sıkça karşımıza çıkan ama üzerinde fazla durulmayan bir konuyu ele alacağız: Hatim eden kişiye ne denir? Birçok kişi, bu sorunun basit bir yanıtı olduğunu düşünebilir, ancak dil, sosyal yapılar ve toplumsal cinsiyet kimlikleri gibi unsurların nasıl iç içe geçtiğini gözlemlemek bizlere derinlemesine düşünme fırsatı sunuyor. Bu yazıda, sadece kelimenin tanımını yapmakla kalmayacak, aynı zamanda farklı bakış açılarıyla nasıl algılandığını tartışacağız. Hatim Eden Kişiye Ne Denir? İslam kültüründe, Kuran-ı Kerim’i baştan sona…